در دنیای صنعتی امروز، اندازه‌ گیری دقیق دما از اهمیت بالایی برخوردار است. ترموکوپل یکی از پر کاربرد ترین ابزار ها برای اندازه ‌گیری دما است؛ اما برای انتقال دقیق سیگنال‌ های دما از ترموکوپل به دستگاه‌ های اندازه‌ گیری، به کابل ‌هایی با ویژگی ‌های خاص نیاز داریم. یکی از این کابل ‌ها، کابل جبران ‌ساز ترموکوپل است. در این مقاله، به بررسی جامع و کاربردی کابل جبران‌ ساز ترموکوپل و تفاوت های کابل افزاینده و کابل جبران ساز ترموکوپل خواهیم پرداخت و به سوالات زیر پاسخ خواهیم داد:

کابل جبران ‌ساز ترموکوپل چیست؟

کابل جبران‌ ساز ترموکوپل، کابلی است که برای جبران تغییرات ولتاژ ناشی از تغییرات دمای محیط اطراف ترموکوپل استفاده می ‌شود. در واقع، این کابل، سیگنال خروجی ترموکوپل را به گونه ‌ای اصلاح می‌ کند که گویی ترموکوپل در دمای مرجع قرار دارد. این کار باعث می‌ شود که اندازه ‌گیری دما دقیق ‌تر و مستقل از تغییرات دمای محیط باشد. این کابل معمولاً در قسمت ‌هایی از مدار که دمای محیط ثابت نیست، به کار میرود. معمولاً در قسمت ‌هایی از مدار که دمای محیط ثابت نیست، به کار می ‌رود. برای خرید ترموکوپل صنعتی میتوانید از طریق این لینک سفارش خود را ثبت کنید.

چرا به کابل جبران‌ ساز نیاز داریم؟

ولتاژ خروجی ترموکوپل نه تنها به اختلاف دمای بین دو اتصال آن، بلکه به دمای محیط اطراف نیز وابسته است. اگر دمای محیط اطراف ترموکوپل تغییر کند، ولتاژ خروجی نیز تغییر خواهد کرد و در نتیجه اندازه‌ گیری دما با خطا همراه خواهد بود. استفاده از کابل جبران‌ ساز این مشکل را برطرف می‌ کند و دقت اندازه‌ گیری را افزایش می‌ دهد.

بیشتر بخوانید: تست ترموکوپل، یکی از موارد بسیار مهم در صنعت اندازه گیری دما است. ترموکوپل‌ها از دو رشته فلزی تشکیل شده‌اند که در نقاط اتصالشان یک پتانسیل الکتریکی تولید می‌کنند که با تغییر دما تغییر می‌کند. برای دیدن فیلم آموزشی بررسی سلامتی ترموکوپل به بلاگ “آموزش تست ویدئویی تست سلامت ترموکوپل” سر بزنید.

تفاوت کابل جبران ‌ساز و کابل افزاینده ترموکوپل

در سیستم‌ های اندازه‌ گیری دما، به ویژه سیستم‌ هایی که از ترموکوپل استفاده می‌ کنند، دو نوع کابل ترموکوپل اصلی برای انتقال سیگنال وجود دارد: کابل افزاینده و کابل جبران ‌ساز. هر دو نوع کابل نقش مهمی دارند، اما عملکرد و کاربرد های متفاوتی دارند. در ادامه، تفاوت‌ های اصلی بین این دو نوع کابل را بررسی خواهیم کرد.

کابل افزاینده ترموکوپل

تعریف: کابل افزاینده، همانطور که از نامش پیداست، برای افزایش طول ترموکوپل استفاده می‌ شود. در واقع، این کابل، سیم‌ های ترموکوپل اصلی را به دستگاه اندازه‌ گیری متصل می ‌کند و طول مورد نیاز برای رسیدن به دستگاه را فراهم می ‌آورد. این کابل معمولاً در قسمت ‌هایی از مدار که دسترسی به ترموکوپل دشوار است، به کار می ‌رود.

ویژگی های کابل افزاینده ترموکوپل

1. جنس: جنس هادی‌ های کابل افزاینده معمولاً مشابه جنس هادی‌ های ترموکوپل است تا تأثیر قابل توجهی بر سیگنال ایجاد نکند.
2. کاربرد: از کابل افزاینده زمانی استفاده می‌ شود که فاصله بین ترموکوپل و دستگاه اندازه ‌گیری زیاد باشد و طول ترموکوپل اصلی برای این فاصله کافی نباشد.
3. عملکرد: کابل افزاینده صرفاً سیگنال تولید شده توسط ترموکوپل را منتقل می‌ کند و هیچ تغییری در آن ایجاد نمی ‌کند.

بیشتر بخوانید: یکی از بارز ترین علائم خرابی ترموکوپل، نمایش دمای نادرست یا غیرمنطقی است. اگر متوجه شدید که دمای نمایش داده شده به طور قابل توجهی با دمای واقعی محیط یا سیستمی که ترموکوپل در آن قرار دارد، متفاوت است، احتمال خرابی ترموکوپل وجود دارد. بقیه این علائم را به صورت کامل در بلاگ “علائم خرابی ترموکوپل” توضیح داده ایم.

ویژگی های کابل جبران‌ ساز ترموکوپل

1. جنس: جنس هادی‌ های کابل جبران‌ ساز به گونه‌ ای انتخاب می ‌شود که ویژگی‌ های حرارتی مشابه با ترموکوپل داشته باشد.
2. کاربرد: از کابل جبران ‌ساز زمانی استفاده می ‌شود که دمای محیط اطراف ترموکوپل متغیر باشد و این تغییرات بر دقت اندازه‌ گیری تأثیر بگذارد.
3. عملکرد: کابل جبران ‌ساز با تولید ولتاژی برابر با ولتاژ ناشی از تغییرات دمای محیط، این تغییرات را خنثی می‌ کند و سیگنال خروجی را به شرایط استاندارد باز می‌ گرداند.

انواع کابل جبران ‌ساز ترموکوپل

کابل ‌های جبران ‌ساز ترموکوپل در انواع مختلفی با جنس ‌ها و روکش‌ های متفاوت تولید می ‌شوند. انتخاب نوع کابل به عوامل مختلفی مانند دمای محیط، نوع ترموکوپل، و شرایط محیطی بستگی دارد. برخی از انواع رایج کابل جبران ‌ساز عبارتند از:

1. کابل جبران ‌ساز با روکش تفلون: مقاومت بالا در برابر حرارت و مواد شیمیایی
2. کابل جبران ‌ساز با روکش سیلیکون: انعطاف ‌پذیری بالا و مقاومت در برابر حرارت
3. کابل جبران‌ ساز با روکش فلزی: مقاومت مکانیکی بالا و محافظت در برابر آسیب‌ های فیزیکی

چگونه کابل جبران ‌ساز مناسب را انتخاب کنیم؟

برای انتخاب کابل جبران‌ ساز مناسب، باید به موارد زیر توجه کنید:

1. نوع ترموکوپل: هر نوع ترموکوپل به کابل جبران ‌ساز مخصوص به خود نیاز دارد.
2. بازه دمایی: کابل باید بتواند در بازه دمایی مورد نظر به درستی کار کند.
3. شرایط محیطی: عوامل محیطی مانند رطوبت، مواد شیمیایی، و ارتعاشات بر انتخاب نوع کابل تأثیر گذارند.
4. طول کابل: طول کابل باید متناسب با فاصله بین ترموکوپل و دستگاه اندازه ‌گیری باشد.

بیشتر بخوانید: ساخت ترموکوپل نوع K، یک فرآیند مهم و جالب است که می‌تواند به کاربران کمک کند تا دما را با دقت بسنجند. ترموکوپل‌های نوع K، از دو سیم جفت تشکیل شده‌اند که با استفاده از دو مواد مختلف، جریان الکتریکی تولید می‌کنند. با دنبال کردن بلاگ “آموزش گام به گام ساخت ترموکوپل نوع K“، می‌توانید یک ترموکوپل نوع K ساده و قابل اعتماد ساخته و از آن در جاهای مختلف استفاده کنید.

نکات مهم در نصب و استفاده از کابل جبران ‌ساز ترموکوپل

1. نصب صحیح: کابل باید به درستی نصب شود تا از ایجاد نویز و تداخل جلوگیری شود.
2. اتصالات مناسب: اتصالات کابل باید محکم و عایق‌ بندی شده باشند.
3. کالیبراسیون: کابل باید به طور مرتب کالیبره شود تا دقت اندازه‌ گیری حفظ شود.
4. محافظت از کابل: کابل باید در برابر آسیب‌ های فیزیکی و عوامل محیطی محافظت شود.

کابل جبران ‌ساز ترموکوپل نقش بسیار مهمی در اندازه‌ گیری دقیق دما دارد. با انتخاب و نصب صحیح کابل جبران ‌ساز، می‌ توان دقت اندازه ‌گیری را افزایش داد و از بروز خطاهای ناشی از تغییرات دمای محیط جلوگیری کرد. در انتخاب بین کابل افزاینده و کابل جبران ‌ساز، باید به شرایط محیطی و دقت مورد نیاز توجه کرد. اگر فاصله بین ترموکوپل و دستگاه اندازه ‌گیری زیاد باشد، به کابل افزاینده نیاز است. اما اگر دمای محیط اطراف ترموکوپل متغیر باشد، استفاده از کابل جبران‌ ساز ضروری است. در برخی موارد نیز ممکن است از هر دو نوع کابل به طور هم زمان استفاده شود.